Rodzaje koron zebowych i ich wlasciwosci

Rodzaje koron zebowych i ich wlasciwosci

Korony zębowe to uzupełnienia protetyczne stosowane w celu odbudowy, ochrony lub poprawy estetyki zębów. Zakładane są na oszlifowany ząb lub implant, aby przywrócić mu naturalny kształt, rozmiar i funkcję. Korony zębowe znajdują zastosowanie w przypadkach znacznego uszkodzenia zęba na skutek próchnicy, urazu, a także w celu poprawy estetyki uśmiechu.

Korony zębowe stosuje się w następujących przypadkach:

  • odbudowa zęba po leczeniu kanałowym
  • uszkodzenie zęba na skutek próchnicy lub urazów mechanicznych
  • wady zgryzu i zrotowane zęby
  • brak pojedynczych zębów
  • nieprawidłowy kształt zęba
  • zęby wymagające poprawy estetyki ze względu na przebarwienia

Stomatolog ocenia indywidualnie, czy stan danego zęba pozwala na nałożenie korony. Nie jest to możliwe, gdy:

  • ząb jest mocno zniszczony i nie ma wystarczającej ilości twardych tkanek do zamocowania korony
  • występują stany zapalne przyzębia
  • ząb jest nadmiernie ruchomy

W takich przypadkach konieczne może być wyleczenie chorób przyzębia, wydłużenie korony klinicznej zęba lub zastosowanie korony tymczasowej przed założeniem docelowej.

Rodzaje koron zębowych

Korony zębowe można podzielić według różnych kryteriów, takich jak materiał wykonania, zakres odbudowy, budowa czy sposób mocowania względem dziąsła. Rodzaj zastosowanej korony dobiera się indywidualnie w zależności od potrzeb pacjenta, lokalizacji zęba, wymagań estetycznych i wytrzymałościowych.

Podział koron ze względu na materiał

Najczęściej stosowane materiały do wykonania koron to:

  • Porcelana
  • Tlenek cyrkonu (cyrkon)
  • Stop metali (np. chrom-kobalt, złoto)
  • Kompozyt

Korony porcelanowe

Korony porcelanowe charakteryzują się doskonałą estetyką. Dzięki swojej półprzezierności i możliwości barwienia, dobrze imitują naturalny wygląd zębów. Mogą mieć podbudowę z metalu, cyrkonu lub być wykonane w całości z porcelany (korony pełnoceramiczne). Zalety koron porcelanowych to:

  • Naturalna estetyka
  • Biozgodność - nie powodują alergii
  • Trwałość - przy odpowiedniej pielęgnacji mogą służyć wiele lat

Wadą koron porcelanowych na podbudowie metalowej może być prześwitywanie metalu przy linii dziąseł.

Korony cyrkonowe

Tlenek cyrkonu to nowoczesny, wytrzymały materiał o właściwościach zbliżonych do naturalnych zębów. Korony cyrkonowe przepuszczają światło podobnie jak zęby, dając bardzo naturalny efekt. Dzięki szerokiej gamie odcieni można je idealnie dopasować do koloru uzębienia. Zaletami koron cyrkonowych są:

  • Wysoka estetyka
  • Duża wytrzymałość mechaniczna
  • Biozgodność - nie wywołują alergii
  • Trwałość

Minusem jest wyższa cena w porównaniu do innych rodzajów koron.

Korony metalowe

Korony na bazie stopów metali charakteryzują się wyjątkową wytrzymałością. Często mają zewnętrzną warstwę porcelany dla poprawy estetyki (korony porcelanowo-metalowe). Podbudowę może stanowić stop chrom-kobaltu lub złota, które ma właściwości antybakteryjne. Zalety koron metalowych to:

  • Najwyższa wytrzymałość spośród wszystkich rodzajów
  • Trwałość liczona w dekadach
  • Niższa cena niż korony pełnoceramiczne

Wadą jest mniejsza estetyka, możliwe reakcje alergiczne na niektóre stopy oraz ścieranie zębów przeciwstawnych.

Korony kompozytowe

Korony kompozytowe wykonane są z materiałów złożonych, głównie żywic. Stosuje się je jako tymczasowe rozwiązanie ze względu na niską trwałość (do 2 lat). Zaletami koron kompozytowych są łatwość wykonania i niska cena, natomiast minusami niska estetyka i wytrzymałość.

Podział koron ze względu na zakres odbudowy

Wyróżnia się:

  • Korony częściowe - odbudowują fragment naturalnej korony zęba
  • Korony całkowite - pozwalają odbudować ząb w całości

Podział koron ze względu na budowę

Korony mogą być:

  • Jednolite - wykonane z jednego materiału
  • Złożone - wykonane z co najmniej dwóch różnych materiałów, np. metalowa podbudowa pokryta porcelaną

Podział koron ze względu na położenie względem dziąsła

Rozróżnia się korony:

  • Poddziąsłowe - umieszczone poniżej poziomu dziąseł
  • Dodziąsłowe - na poziomie dziąseł
  • Naddziąsłowe - powyżej poziomu dziąseł

Etapy zakładania koron zębowych

Proces zakładania korony zębowej zwykle obejmuje następujące etapy:

  1. Ocena stanu zęba przez stomatologa, ewentualne leczenie próchnicy lub kanałowe.
  2. Oszlifowanie zęba na odpowiedni kształt pod koronę w znieczuleniu miejscowym.
  3. Pobranie wycisku oszlifowanego zęba i zębów sąsiednich.
  4. Dobranie koloru korony.
  5. Założenie korony tymczasowej na czas wykonania docelowej w laboratorium (ok. 2 tygodnie).
  6. Zacementowanie gotowej korony na zębie.

Cały proces wymaga zwykle 2-3 wizyt u stomatologa.

Trwałość koron zębowych

Trwałość koron zależy od wielu czynników, takich jak:

  • Rodzaj materiału korony
  • Precyzja wykonania przez stomatologa i laboratorium
  • Higiena jamy ustnej pacjenta
  • Obciążenia zgryzowe

Szacunkowa żywotność poszczególnych rodzajów koron to:

  • Korony kompozytowe: do 2 lat
  • Korony porcelanowo-metalowe: 5-15 lat lub dłużej
  • Korony pełnoceramiczne, cyrkonowe: ponad 10 lat

Kluczowa dla trwałości jest regularna higiena (szczotkowanie, nitkowanie, irygacja) oraz wizyty kontrolne u stomatologa. Dobrze wykonana i pielęgnowana korona może służyć nawet kilkadziesiąt lat.

Ceny koron zębowych

Ceny koron różnią się w zależności od materiału i technologii wykonania oraz lokalizacji gabinetu. Orientacyjne ceny przedstawiają się następująco:

Rodzaj korony Cena
Korona kompozytowa 1000-1200 zł
Korona porcelanowo-metalowa 1400-1600 zł
Korona pełnoceramiczna, cyrkonowa 1600-2200 zł
Korona na implantach 1600-3000 zł

Do ceny korony na implantach należy doliczyć koszt samego implantu (ok. 2500-3500 zł).